มังคุด ราชินีแห่งไม้ผล
หวานซ่อนเปรี้ยว เก็บไว้ได้นาน ทานเมื่อไหร่ก็อร่อย
ไม้ผลเปลือกแข็งแสนอร่อยรสชนิดนี้ เป็นไม้พื้นเมืองแท้ๆ ของบริเวณคาบสมุทรมลายู หรือที่เรียกว่า Malay Peninsula เพียงชนิดเดียวที่ไม่มีการกลายสายพันธุ์เป็นพันธุ์น้อยอย่างทุเรียนหรือลองกองให้ยุ่งยากมากความ
มังคุดเป็นพันธุ์ไม้ผลในวงศ์ Guttiferae ซึ่งเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ความสูงประมาณ 10-12 ม. ใบสีเขียวเข้มเป็นมัน ทุกส่วนจะมียางสีเหลืองข้นๆ แทรกตัวด้วยอยู่ทุกอณู ไม่ว่าจะเป็นเปลือก ผล ต้น ราก กิ่งก้านจะแตกแขนงจากโคนต้นขึ้นเป็นทรงพุ่มเจดีย์ที่แน่นทึบ กิ่งอ่อนเป็นรูปเหลี่ยม ใบเป็นแบบใบเดียว แต่ออกเป็นคู่อยู่ตรงข้ามกัน ใบเป็นรูปหรือรูปไข่ ส่วนปลายใบแหลม ผลที่ยังอ่อนเป็นสีเขียว แต่พอสุกจะเป็นสีม่วงแดงเข้มสวยงามตา
ผลของมังคุดมีขนาดปานกลางคอนข้างกลมเปลือกหนา เนื้อในสีขาวสะอาดชวนลิ้มลอง สัมผัสของเนื้อผลก็นุ่มนวลลิ้นชวนให้กินได้เรื่อยๆ เพราะเนื้อของมังคุดที่ขาวสวยเนียนตา เป็นที่ต้องตาต้องใจของทุกคน แม้ใครที่ไม่เคยลองมองเห็นแล้วเป็นต้องชิม พอลองแล้วก็ติดใจกลายเป็นแฟนที่แนบแน่นกันถ้วนหน้า อร่อยจนได้รับสมญานามว่าเป็น “ราชินีแห่งผลไม้” ไปในที่สุด
ปกติแล้วเนื้อผลไม้ของมังคุดมีรสหวานซ่อนเปรี้ยว นิดๆ ใครที่ชอบรสหวานๆ ต้องเอกเอาลูกที่ผิดตกระหรือผิวเป็นสีน้ำตาลแตกลายงานั้นแหละใช้เลยที่สำคัญมังคุดไม่ได้มีแค่ความเอร็ดอร่อยอย่างเดียวนะจะบอกให้ เพราะมังคุดพกพาคุณค่าทางอาหารสำคัญติดตัวเอาไว้เพียบพร้อม ทั้งโปรตีน ไขมัน คาร์โบไฮเดรต ฟอสฟอรัส แคลเซียม เหล็ก ไนอาชิน ตลอดจนวิตามิน บี 1 บี 2 และวิตามิน ซี ตัวเก่งครบสูตรเลยทีเดียว
เนื่องจากมังคุดเป็นผลไม้ที่เปลือกแข็ง จึงเก็บได้ข่อนข้างนาน หยิบมาทานเมื่อไหร่ก็อร่อยเมื่อนั้น แถมยังมีประโยชน์ทางเภสัชกรรมแผนไทย แบบไม่ด้วยไปกว่าใครเลย อย่างเช่น เปลือก หากนำมาแช่น้ำเกลือ (ทำให้รสฝาดหายไป) แล้วนำมาทำเจลลี่ที่ให้สีม่วงแดงสวยน่ารับประทานด้วย หากนำมาบดให้เป็นผง ใช้ชงหรือต้มรับประทานแก้ท้องร่วง แก้บิด รักษา แผลมีหนองได้เหมือนกับส่วนเปลือก
ทั้งหมดนี้คือสิ่งๆดีๆ ที่ซ่อนอยู่ภายใต้ความหวานซ่อนเปรี้ยวของมังคุด